Je stapt op je fiets. Het is heerlijk weer, en de zon schijnt volop. Het verkeer is rustig, en je denkt nergens aan. Zo meteen ben je op het werk of op school, en dan heb je weer genoeg aan je hoofd. Terwijl jij met je hoofd in de wolken zit, ziet een automobilist je over het hoofd. Je wordt wakker in het ziekenhuis, maar herinnert je niets meer. Je hebt alleen knallende hoofdpijn. Wat is er gebeurd? Je hebt een fietsongeluk gehad. En dit scenario is niet iets wat alleen jou zou kunnen overkomen, maar wat elke dag opnieuw gebeurt, op plekken door het hele land.
Vaak denken we dat ons hart het meest kwetsbare is wat we hebben, maar eigenlijk is dat ons brein. Hoewel je hersenen veilig in je schedel zitten, blijven ze heel erg kwetsbaar. Wanneer je op je hoofd valt, ontstaat er een botsing tussen de hersenen en de binnenkant van je schedel. Dit noemen we ook wel een hersenschudding. Als je hier last van hebt, krijg je erg veel pijn in je hoofd en kun je duizelig en misselijk worden.
Bij serieuze klappen kan het zijn dat je een hersenkneuzing of zelfs blijvend hersenletsel oploopt. Zelfs bij een val op lage snelheid heb je al kans op ernstig letsel. Daar kun je je leven lang last van houden. Veilig fietsen is dus ontzettend belangrijk.
Neurologen en ambulanceverpleegkundigen zien elke dag welke impact een fietsongeluk op ons brein heeft. Ze zeggen allemaal hetzelfde: ‘Als hij een helm had gedragen, was het veel minder ernstig geweest.’ Regelmatig is er al voorgesteld om een helmplicht in te voeren. Maar die is er vooralsnog niet gekomen. En dat terwijl een goede fietshelm wel heel erg nuttig is.
Een fietshelm absorbeert namelijk een groot deel van de klap als je ten val komt. Het verdeelt de kracht over een groter oppervlak en zorgt er zo voor dat je minder druk op je schedel en hersenen krijgt. Natuurlijk is een fietshelm geen garantie dat er niets gebeurt, maar het maakt de kans op een (blijvende) hersenschudding of een levensveranderende blessure wel een stuk kleiner. Fietshelmen zijn er van verschillende merken. Zo zijn de mooie AGU fietshelmen bijvoorbeeld erg populair.
We weten het: een fietshelm is niet mooi. Het is niet hip. Het zorgt ervoor dat je kapsel in de war raakt. Maar concentratieproblemen, extreme vermoeidheid, prikkelbaar zijn en geheugenverlies, zijn ook niet leuk. Bovendien kun je flink gevoelig raken voor licht en geluid. Dat zijn de onzichtbare gevolgen van zogenoemd ‘niet-aangeboren hersenletsel’.
Door een ongeluk op de fiets kan je hele leven veranderen. Je kunt misschien nog maar moeilijk werken, je sociale relaties verslechteren en zelfs dagelijkse bezigheden als boodschappen doen of telefoneren kunnen een hele strijd worden. En een goede helm kan dit allemaal voorkomen.
In heel veel landen is het niet meer dan normaal om een fietshelm te dragen. Bijvoorbeeld in Duitsland, Scandinavië en de Verenigde Staten is het logisch dat je een fietshelm opzet als je op de fiets stapt. Kinderen leren het daar al van jongs af aan. Volwassenen geven het goede voorbeeld door er zelf ook eentje te dragen. Daar profiteert iedereen van.
In Nederland zou het ook normaal moeten worden om een helm te dragen. Dat we niet meer wachten tot het misgaat en we achteraf spijt hebben, maar nu de keuze maken voor veiligheid. We zijn allemaal verstandige en verantwoordelijke mensen, dus waarom zou je niet kiezen voor bescherming?
Veel mensen vinden fietshelmen lomp en lelijk. Speciaal voor hen hebben fabrikanten behoorlijk hun best gedaan op stijlvolle, lichte en comfortabele modellen. Ze vallen nauwelijks op. Tegenwoordig heb je zelfs modellen waarmee je je favoriete muziek kunt luisteren, waarmee je kunt communiceren met het gezelschap waarmee je rijdt en met richtingaanwijzers en ingebouwde verlichting. Sommigen hebben zelfs valdetectie.
Helmen hoeven dus allang niet meer lelijk te zijn. Je hebt ze zelfs in de vorm van een pet of in de vorm van een hoed. Compleet met franje en mooie patronen. Maar je hoofd is er toch optimaal mee beschermd. Dus nee, een fietshelm hoeft helemaal niet lelijk te zijn.
Kies voor een fietshelm die bij jou past, en bescherm je hoofd optimaal. Vaak denk je bij een professionele fietshelm meteen aan wielrenners of andere sporters, maar echt: een fietshelm is er voor iedereen. Je wilt natuurlijk ook morgen nog gezond zijn en veilig thuiskomen.
Maak een goede keuze: bescherm je hersenen en draag een helm. Overtuig ook anderen in je omgeving om er eentje te kopen. Hoe meer mensen een helm gaan dragen, hoe minder slachtoffers neurologen en ambulancemedewerkers te zien krijgen.